ورزش دانشگاهی، محور توسعه پایدار فرهنگ و ورزش ایران

نگارش و پژوهش: دکتر محمد پورکیانی
(عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی)

به گزارش اختصاصی پایگاه خبری شاهنامه

پیشینه علمی، اجرایی، پژوهشی و ورزشی محمد پورکیانی

زاده: ۴ آبان ۱۳۴۶ – شهر قم؛

پیشینه علمی

کارشناسی تربیت بدنی دانشگاه تربیت معلم تهران (خوارزمی)
کارشناسی ارشد تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه تهران
دکتری مدیریت و برنامه‌ریزی در تربیت بدنی دانشگاه تهران

پیشینه ورزشی

دارنده مربی‌گری و داوری در رشته‌های فوتبال، شنا، هندبال، دو و میدانی، تنیس روی میز و کشتی
عضو تیم فوتبال نوجوانان استان مرکزی و نایب قهرمانی کشور – سال ۱۳۶۱
دعوت شده به اردوی تیم ملی و عضو تیم‌های شنا، دو و میدانی، فوتبال و هندبال دانشگاه خوارزمی و کسب مقام‌های قهرمانی بین دانشگاه‌های کشور
عضو تیم ملی هندبال دانشجویان ایران – سال ۱۳۶۸
دارای مدرک بین‌المللی دو و میدانی و هندبال
مدرس فدراسیون‌های هندبال، دو و میدانی و تکواندو
سرپرست تیم ملی هندبال دانشجویان – باکو آذربایجان – سال ۱۳۷۰
سرپرست تیم ملی هندبال دانشجویان،‌ سیزدهمین دوره مسابقات جهانی هندبال دانشجویان – ازمیر ترکیه – سال ۱۳۷۳
سرپرست تیم ملی کاراته دانشجویان – مسابقات جهانی بلگراد،‌ صربستان – سال ۲۰۰۷

پیشینه اجرایی

کارشناس تربیت بدنی و مسوول هماهنگی امور انجمن‌های ورزشی و مسابقات اداره کل تربیت بدنی وزارت علوم – از سال ۱۳۶۹ تا ۱۳۷۶
معاون فرهنگی نخستین دوره مسابقات دانشجویان کشورهای اسلامی – سال ۱۳۷۳
معاون فرهنگی مسابقات کشتی دانشجویان جهان – سال ۱۳۷۵
مسوول انجمن هندبال وزارت علوم – از سال ۱۳۹۶ تا کنون
مدیر امور درآمد و سرپرست امور سرمایه‌گذاری صندوق رفاه دانشجویان – از سال ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۳
عضو هیات رئیسه فدراسیون هاکی – از سال ۱۳۷۳ (به مدت ۳ سال)
نایب رئیس فدراسیون آمادگی جسمانی – از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۲
سرپرست فدراسیون ملی ورزش‌های دانشگاهی – از سال ۱۳۹۲ (به مدت ۱۴ ماه)
سرپرست کاروان ورزشی دانشجویان ایران اعزامی به یونیورسیاد گوانگجو – سال ۲۰۱۵
مدیرکل تربیت بدنی وزارت علوم – از سال ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۶
مدیر تربیت بدنی دانشگاه شهید بهشتی‌ – از سال ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۵
رئیس مرکز تربیت بدنی دانشگاه شهید بهشتی – از بهمن ماه ۱۳۹۸ تا کنون

گزیده پژوهش‌های علمی در حوزه ورزش دانشگاهی

تعیین عوامل موثر بر افزایش مشارکت فعالیت‌های بدنی، نشریه پژوهش در ورزش تربیتی – سال ۱۳۹۶
طراحی الگوی عوامل موثر بر توسعه ورزش دانشگاهی ایران، نشریه مدیریت ورزشی – سال ۱۳۹۸
سیاستگذاری فرهنگی ورزش دانشجویی در ایران، ارائه الگو، نشریه پژوهش در ورزش تربیتی – سال ۱۳۹۸
نقش ورزش دانشگاهی در توسعه پایدار ورزش کشور، اولین همایش بین‌المللی ورزش و توسعه پایدار – سال ۱۳۹۸
اثرات نفوذ تفکرات نئولیبرالیستی در ورزش دانشگاهی ایران، سخنرانی کلیدی برای دوازدهمین همایش بین‌المللی تربیت بدنی و علوم ورزشی (تعویق)
تاثير عوامل زيرساختی و مديريتی بر توسعه مشاركت ورزشی در دانشگاه‌های دولتی ايران، نشریه پژوهش در ورزش دانشگاهی – سال ۱۳۹۴
تدوين برنامه استراتژيک اداره كل تربيت بدنی وزارت علوم تحقيقات و فناوری و ارائه نقشه اجرايی، نشریه مطالعات راهبردی ورزش و جوانان – سال ۱۳۹۵

گزیده فعالیت‌های دانشگاهی

الف- صندوق رفاه دانشجویان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
تدوین ۲ آیین نامه ویژه دانشجویان ورزشکار و تصویب آن در صندوق رفاه دانشجویان مبنی بر تخصیص وام ضروری و افزایش زمان بازپرداخت وام‌ها
کمک به تجهیز و تعمیرهای اساسی اماکن ورزشی ۲۵ دانشگاه از طریق اعتبارات صندوق رفاه دانشجویان
همکاری با اداره کل تربیت بدنی وزارت علوم و دانشگاه‌ها در تامین وسایل و تجهیزات ورزشی
سرمایه‌گذاری در احداث استخرهای دانشگاه‌های شیراز و فردوسی مشهد
ب- اداره کل تربیت بدنی وزارت علوم،‌ تحقیقات و فناوری
ایجاد ردیف مستقل بودجه‌ای برای ورزش دانشجویان در بودجه تفصیلی دانشگاه‌ها؛ برای اولین بار در سال ۱۳۹۶ (با مبلغ ۱۰۶ میلیارد تومان)
تلاش برای ایجاد و هویت بخشی به مراکز پایش تندرستی و مشاوره ورزشی در دانشگاه‌ها
احیای المپیاد ورزشی دانشگاه‌ها
احیای ردیف عمرانی ورزش در سازمان برنامه و بودجه
افزایش بودجه اداره کل تربیت بدنی (با وجود محدودیت‌های شدید مالی کشور)
تدوین برنامه راهبردی ورزش دانشگاه‌ها
کمک به افزایش سرانه فضاهای ورزشی روباز و سرپوشیده دانشگاه‌ها
برگزاری اولین المپیاد ملی ورزش‌های همگانی
ج- فدراسیون ملی ورزش‌های دانشگاهی
رایزنی با فدراسیون جهانی کاراته برای اخذ مجوز حضور بانوان کاراته‌کا با حجاب اسلامی در مسابقات جهانی (برای نخستین بار)
تشکیل کمیته‌های آموزش و همگانی در فدراسیون ملی ورزش‌های دانشگاهی
ارزیابی عملکرد هیات‌های ورزشی (برای نخستین بار)
توسعه ارتباطات و هم‌افزایی بیشتر با فدراسیون‌های مختلف ورزشی و بهره‌گیری از ظرفیت‌های ورزش کشور
کسب مقام نهم جهان (برای نخستین بار در تاریخ ورزش دانشجویی ایران) – یونیورسیاد ۲۰۱۵ – گوانگجو کره جنوبی
احیاء و حضور مجدد تیم‌های فوتبال، والیبال و بسکتبال در یونیورسیاد (پس از حدود ۸ سال دوری از حضور در یونیورسیاد)
کسب ۵ کرسی جهانی از فدراسیون جهانی دانشگاهی (فیزو)؛ برای نخستین بار (کمیته نظارت و ارزیابی، کمیته روابط عمومی، مسوول فنی والیبال جهانی، کمیته جوانان و کمیته فرصت‌های برابر)
جذب منابع مالی و معنوی قابل توجه
توجه به ظرفیت‌ها و توانمندی‌های  بدنه ورزش دانشجویی و انتخاب آن‌ها در تیم‌های ورزشی دانشجویی و اعزام آن‌ها به مسابقات جهانی
استفاده از ظرفیت‌های فنی و مدیریتی اعضای هیات علمی و کارشناسان دانشگاهی در مربی‌گری و سرپرستی تیم‌های اعزامی به مسابقات جهانی و یونیورسیاد
برگزاری انتخابات هیات‌های ورزشی استانی و بهره‌گیری از نمایندگان بخش‌های مختلف آموزش عالی (وزارت علوم، وزارت بهداشت، دانشگاه پیام نور، دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه جامع علمی کاربردی) به عنوان نمایندگان فدراسیون برای حضور و نظارت بر انتخابات

برنامه‌ پیشنهادی فدراسیون ملی ورزش‌های دانشگاهی؛
«ورزش دانشگاهی، محور توسعه پایدار ورزش کشور»

دیباچه
این برنامه با استفاده از تجربیات و اسناد موجود از سال ۱۳۸۴ تا کنون، اسناد بالادستی و هم‌چنین برنامه استراتژیک ۲۰۲۷ فیزو تدوین شده است.
شایان ذکر است در طراحی این برنامه، دیدگاه‌های خبرگان، پیشکسوتان، مدیران، ورزشکاران،‌ مربیان و داوران احصاء شده است. بدیهی است، برنامه نهایی با مشارکت همه ذی‌نفعان ورزش دانشگاهی کشور مورد بازنگری قرار خواهد گرفت.

هدف یکم- توسعه نظام مدیریتی در ورزش دانشگاهی

تدوین اساسنامه شورای عالی ورزش دانشگاه‌ها با حضور وزیران و رؤسای مراکز آموزش عالی کشور
طراحی و استقرار سیستم نظارت و ارزیابی عملکرد
بازنگری در اساسنامه فدراسیون متناسب با ماموریت‌ها و ساز و کارهای روز
حرکت در راستای ثبات مدیریت، نه ثبات مدیر
پایبندی به برنامه‌محوری در همه امور
نگاه ملی به همه استان‌ها به دور از هر تفاوت قومی و زبانی در برنامه‌ریزی‌ها
ایجاد کارگروه حقوقی جهت شناسایی فرصت‌های قانونی و حقوقی
بازنگری آیین‌نامه هیات‌های ورزش‌های دانشگاهی استانی
تهیه و تدوین آیین‌نامه‌های انجمن‌های ورزشی و هم‌چنین کمیته‌های فدراسیون
راه‌اندازی هیات‌های شهرستانی
توسعه پایدار مطابق با هدف‌های سازمان ملل متحد (UN)

هدف دوم- ظرفیت سازی و توسعه هیات‌های ورزش دانشگاهی در استان‌ها
توانمندسازی هیات‌ها به منظور جذب منابع مالی
همکاری هیات‌های ورزش دانشگاهی با هیات‌های ورزشی استانی و ادارت کل ورزش و جوانان در برگزاری دوره‌های مربی‌گری و داوری و کارگاه‌های علمی
حمایت و پشتیبانی از هیات‌های استانی و برون‌سپاری وظایف فدراسیون برای توسعه ارتباطات برون مرزی و برگزاری رویدادهای بین‌المللی چندجانبه
حمایت و آموزش هیات‌ها در زمینه توسعه و بهبود ساختار، برنامه‌ریزی، مدیریت و کنترل پروژه و جذب منابع

هدف سوم- توسعه، حمایت و پشتیبانی از منابع انسانی در ورزش دانشگاهی

شناسایی و آموزش مدیران ورزش دانشگاهی
استفاده موثر و مفید از دانش‌آموختگان رشته تربیت بدنی، بازیکنان و مربیان تیم‌های ملی در فدراسیون و هیات‌های ورزش دانشگاهی در استان‌ها و شهرستان‌ها
توجه به سلامت ورزشکاران از طریق تشکیل پرونده‌های الکترونیک سلامت در مراکز تندرستی
آموزش ورزشکاران به منظور کسب مهارت‌های ورزش و تحصیلی به طور هم‌زمان
آموزش ورزشکاران به منظور کسب شغل در آینده مطابق با آموزش‌ها و شبکه‌های فیزو (Dual career) توسعه نهضت داوطلبی در ورزش دانشگاهی

هدف چهارم- توسعه مدیریت اقتصادی و بازاریابی در ورزش دانشگاهی

فعال کردن کمیته اقتصادی و بازاریابی
استقلال بخشی به کمیته‌های فدراسیون به منظور فعالیت و ایجاد درآمد پایدار
توسعه منابع مالی پایدار و تعیین ساز و کارهای عملی (برد – برد)
استفاده از ظرفیت خیرین در ورزش دانشگاهی
بهره‌گیری از ظرفیت حامیان مالی متنوع و متعدد
جلوگیری از هزینه‌های بی‌مورد و بهره‌وری از سرمایه‌های ملموس و غیرملموس هر استان
توجه به شفافیت مالی و سلامت مبدا درآمد حامیان مالی
ایجاد مرکز رسانه‌ای به منظور تدوین کلیپ‌ها و فعالیت اثربخش در فضای مجازی
توسعه کمیته رسانه و ارتباطات همکاری نزدیک با خبرگزاری‌ها، رسانه‌های شنیداری و دیداری و مکتوب
استفاده از پتانسیل صدا و سیمای مراکز استان و رسانه ملی در سطح کشور برای توسعه ورزش دانشگاهی توسعه و اجرای برنامه خبرنگاران جوان مطابق با برنامه فیزو
طراحی کمپین‌های ارتقای فعالیت بدنی جامعه بزرگ دانشگاهی

هدف پنجم- توسعه ارتباطات درون و برون سازمانی در ورزش دانشگاهی

تدوین ارتباط صحیح و شفاف اداره کل ورزش و جوانان استان‌ها، هیات‌های شهرستانی و استانی و فدراسیون ملی ورزش دانشگاهی
تقویت ارتباطات موثر و پویا با هیات‌های شهرستان، استانی و فدراسیون
تقویت ارتباط موثر بین ۹ بخش آموزش عالی با فدراسیون
شناخت دقیق ظرفیت‌ها و توانمندی‌های هر سازمان و نهاد مرتبط و ارتباط مستقیم با مسوولین تاثیرگذار آن‌ها
ارتباط موثر با مدیران تربیت بدنی و روسای دانشکده‌های علوم ورزشی دانشگاه‌ها برای شناسایی نیازهای مهم در حوزه ورزش دانشگاهی
تلاش برای عضویت سایر مراکز آموزش عالی کشور از جمله دانشگاه‌های غیرانتفاعی، فنی و حرفه‌ای، فرهنگیان در مجامع هیات‌های ورزشی استانی و حتی دانشگاه‌های وابسته مانند دانشگاه افسری و دانشکده صداوسیما طراحی سامانه سجود (سامانه جامع ورزش دانشگاهی)
همکاری نزدیک با فدراسیون‌ها، کمیته ملی المپیک و سازمان ملل متحد (UN) به ویژه کمیته ورزشی یونسکو

هدف ششم- توسعه ارتباطات برون مرزی و بین‌المللی

برگزاری همایش‌های علمی و مسابقات بین‌المللی (با مشارکت سازمان‌ها و نهادهای ذیربط)
کوشش برای ایجاد ارتباط موثر با سازمان‌ها و نهادهای بین‌المللی به ویژه کشورهای همسایه
برگزاری مسابقات و تورنمنت‌های چندجانبه با تاکید بر  ظرفیت‌های منطقه‌ای جغرافیایی کشور
برنامه‌ریزی برای کسب کرسی‌های کلیدی بین‌المللی
حضور فعال مدیران، مربیان و داوران دانشگاهی در همایش‌ها و دوره‌های بین‌المللی
میزبانی رویدادهای آموزشی – پژوهشی فیزو
ایجاد ساز و کارهای شفاف و عادلانه به منظور اعطای بورسیه‌های فیزو در رابطه با دوره‌های آموزشی در هر سال
طراحی دوره‌های کوتاه مدت فنی، ورزشی و مدیریتی و اعطای بورسیه به کشورهای دیگر به ویژه کشورهای اسلامی

هدف هفتم- تنوع بخشی و شمولیت در ورزش دانشگاهی (Diversity and Inclusion)

طراحی و توسعه الگوی مشارکت زنان در ورزش دانشگاهی
فراهم آوردن مسیر مشارکت همه دانشجویان فارغ از جنس، فرهنگ، زبان و قومیت
توسعه برنامه‌های اجرایی برای توسعه ورزش افراد دارای معلولیت در دانشگاه‌ها

هدف هشتم- توسعه علمی و تکنولوژیکی در ورزش دانشگاهی

راه‌اندازی کمیته تحقیق و توسعه حمایت از شرکت‌های دانش بنیان و استارت‌آپ‌های که در توسعه جنبش ورزش دانشگاهی اثرگذار هستند برگزاری همایش‌های علمی، کارگاه‌های تخصصی متناسب با نیاز مربیان، داوران و ورزشکاران
انتشار نشریه دیجیتالی تخصصی ورزش دانشگاهی
انتشار نشریه علمی – پژوهشی ورزش دانشگاهی به منظور جهت‌دهی به پژوهش‌های کاربردی
طراحی سیستم جامعع ورزش دانشگاهی (سجود) به منظور گردآوری اطلاعات، پردازش، تصمیم‌گیری و ارزشیابی
انجام پژوهش‌های کاربردی و نیاز محور (استفاده از محققان برجسته کشور) با همکاری پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی کشور
اعطای کرسی‌های پژوهشی و جوایز علمی با نام پیشکسوتان ورزش دانشگاهی به محققان برجسته کشور در حوزه ورزش دانشگاهی با همکاری پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی
تعیین قطب‌های ورزشی در مناطق مختلف به منظور پیشبرد اهداف فدراسیون
توسعه گفتمان ورزش دانشگاهی در کشور
همکاری با برخی دانشگاه‌های برتر داخلی و خارجی به منظور همکاری علمی و تبادل مربی
استفاده از Best Practice  و Benchmarking در اقدام‌های آینده

هدف نهم- توسعه و بهبود حاکمیت مطلوب در ورزش دانشگاهی

تدوین برنامه‌های راهبردی بر اساس تحلیل SWOT
بازنویسی چارت سازمانی و تصویب آن
شفاف‌سازی در فرآیندهای مالی و ارائه گزارش‌های منظم سه ماهه
مسوولیت‌پذیری و پاسخگو بودن فدراسیون
بازنگری در قراردادها و نظارت بر قانون‌مداری در همه امور

هدف دهم- توسعه ورزش قهرمانی و همگانی

برگزاری المپیادهای ملی قهرمانی دانشجویان ایران  با حضور دانشگاه‌ها و ۹ بخش مراکز آموزش عالی
تاکید بر آماده‌سازی تیم‌های ورزشی مختلف برای شرکت در مسابقات بین‌المللی، آسیایی و جهانی
مشارکت در برگزاری و اجرای رویدادهای همگانی ورزشی برنامه‌ریزی و راه‌اندازی لیگ‌های دانشگاهی در طول سال
طراحی چالش‌های مختلف در طول سال به منظور افزایش فعالیت بدنی در جامعه دانشگاهی
افزایش ارتباط موثر با فدراسیون‌های ورزشی و ادارت کل ورزش و جوانان

هدف یازدهم- فعال کردن کمیته‌ها

ورزش همگانی و ورزش‌های الکترونیکی
فعالیت‌های زیست محیطی
نظارت و ارزیابی
آموزش و پژوهش
فرهنگی و دانشجویی

هدف دوازدهم- توسعه فلسفه اصیل ورزش دانشجویی

برنامه‌های آموزشی به منظور آماده‌سازی دانشجویان برای زندگی اجتماعی از طریق ورزش
توسعه فرهنگ پهلوانی و اخلاق مداری از طریق ورزش
تربیت رهبران جوان از طریق ورزش متناسب با شعار فیزو (ستاره‌های امروز، رهبران فردا)
پیاده‌سازی ارزش‌های فیزو در ورزش دانشگاهی (برتری، کارگروهی، نوآوری، لذت، یکپارچگی)
غنی‌سازی رویدادهای ورزشی به منظور تعمیق یادگیری مهارت‌های زندگی در دانشجویان
پیش‌گیری از دوپینگ و توسعه ورزش پاک

هدف سیزدهم- ارج نهادن به پیشکسوتان و تاریخ ورزش دانشگاهی

تشکیل کمیته پیشکسوتان و نخبگان ورزش دانشگاهی
ارزشگذاری به پیشکسوتان و بهره‌گیری از تجارب ارزنده آن‌ها در کنار نخبگان جوان در تعامل پویا و هدفمند
ایجاد موزه و تالار مشاهیر ورزش دانشگاهی در فدراسیون
اجرای پروژه تاریخ شفاهی ورزش دانشگاهی
تجلیل از چهره‌های ماندگار ورزش دانشگاهی

هدف چهاردهم- اجرای پروژه‌های توسعه فعالیت بدنی

اجرای پروژه دانشگاه فعال دوستدار ورزش
اجرای پروژه هر دانشجو ۱۰۰۰ گام در روز
اجرای پروژه دانشگاه سالم به منظور بهبود سبک زندگی دانشجویان مطابق با پروژه (FISU HEALTHY CAMPUS)
تربیت سفیران ورزش دانشگاهی اجرای روز جهانی ورزش دانشگاهی