گزارش تصویری موزه آبگینه و سفالینه پایتخت ایران
گزارش تصویری موزه آبگینه و سفالینه پایتخت ایران
عکاس: مریم شکری
خبرنگار: یاسر موحدفرد
به گزارش اختصاصی پایگاه خبری شاهنامه
عمارت موزه آبگینه و سفالینه پایتخت ایران، خانه‌ای تاریخی مربوط به دوره قاجار است و در تهران، خیابان سی تیر جای گرفته‌است. این اثر در تاریخ ۷ اردیبهشت ۱۳۷۷ با شمارهٔ ثبت ۲۰۱۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.
موزه آبگینه موزه تخصصی شیشه و سفال است.
این موزه یکی از پر بازدید کننده‌ترین موزه‌های شهر تهران است و بیشتر بازدیدکنندگان آن گردشگران خارجی هستند. سالانه به‌طور میانگین بیش از ۲ میلیون نفر از این موزه بازدید می‌کنند.
ساختمان موزه در دهه ۱۲۹۰ خورشیدی به عنوان یک خانه مسکونی برای احمد قوام بنا شد و سال‌ها منزل و دفتر کار وی بود. در سال ۱۳۱۱ این خانه به سفارت مصر فروخته شد و تا سال ۱۳۵۱ به عنوان سفارت مصر از آن استفاده می شد.
شایان ذکر است که در دهه ۴۰ خورشیدی رابطه سیاسی ایران و مصر قطع شد و این ساختمان نیز عملا خالی بود. با برقراری مجدد رابطه ایران و مصر در اوایل دهه ۵۰ مصری‌ها دوباره بازگشتند اما چون هزینه تعمیرات این مجموعه زیاد بود، بنابراین آن را به فروش گذاشتند.
بانک بازرگانی ایران آن را در پاییز ۱۳۵۱ با مبلغ ۵ میلیون تومان خرید تا از آن به عنوان باشگاه کارکنان بانک استفاده کند.
در سال ۱۳۵۵ این عمارت قاجاری را برای راه اندازی موزه خریداری کرد و با همکاری مهندسان ایرانی و اتریشی نوسازی و بهسازی آن آغاز شد.
طراحی این موزه به مهندسان ایرانی و طراحی ویترین‌ها و معماری داخلی آن به هانس هولاین، معمار برجسته اتریشی سپرده شد. هولاین در طراحی موزه آبگینه از آثار برجسته تاریخی ایران مانند کاخ تچر، ستون‌های تخت جمشید، قوس‌های صفوی و کعبه زرتشت الهام گرفته‌است. با اینکه ویترین‌ها و فضای کلی موزه به شیوه مدرن طراحی شده‌اند اما این طراحی مدرن به فضای کلی ساختمان آسیب نزده و در هماهنگی کامل با آن است.
ساختمان موزه ده ضلعی است و در باغی به مساحت ۷۰۰۰ مترمربع قرار دارد. طرح‌های در و پنجره‌های نفیس که بسیار خوب نگه‌داری شده‌اند، یادآور آثار دوره سلجوقی است.
این ساختمان در دو طبقه و پنج تالار ساخته شده‌است. تالار یک و دو در طبقه اول و تالارهای دیگر در طبقه فوقانی قرار دارد. در تالار شماره دو (بلور) قدیمی‌ترین شیشه‌ها و لوله‌های شیشه‌ای و سفال‌ها قرار داده شده‌است. طراح ویترین‌های موزه مهندسی اتریشی به نام هانس هولاین است. تزیین‌های بنا شامل منبت کاری چهارچوب درها و پله‌ها است و آجرکاری نما که در ۵۰ نوع است.
این خانه بر پایه آمیزه‌ای از معماری ایرانی و معماری اروپایی ساخته شده‌است. طراحی پلکان آن به شیوه روسی است اما هنر معماری ایرانی در منبت کاری‌های درها و پله‌ها، گچبریهای سقف‌ها و ستون‌ها و آیینه کاری‌هایی آن دیده می‌شود. پس از انقلاب در سال ۱۳۶۸ به آینه کاری طبقه دوم بخش‌هایی افزوده شده که در آن‌ها درونمایه‌های مذهبی و انقلابی به چشم می‌خورد.
گچ‌بری موزه شامل دو دوره است: دوران قوام و سبک غربی در زمان سفارت مصر و آینه‌کاری‌های طبقه دوم که مربوط به دوره قاجار است.
موزه آبگینه در ۲ طبقه با ۵ تالار ساخته شده‌است که در دو تالار طبقه یک شیشه و سفال مربوط به دوران قبل از اسلام و در سه تالار طبقه دوم آثار دوران اسلامی به نمایش گذاشته شده‌است. کتاب‌خانه موزه نیز، در ضلع شمال غربی جای گرفته است.
از برجسته‌ترین ویژگی‌های طراحی داخلی موزه آبگینه باید از طراحی ویترین‌ها یاد کرد. ویترین‌هایی که با الهام از ستون‌های تخت جمشید یا با الهام از کاخ تچر و گاه با الهام از کعبه زرتشت در نقش رستم طراحی شده‌اند و در نوع خود بی‌مانند و یگانه هستند.
