در آستانه اربعین حسینی؛ رونمایی از خوشنویسی فاخر مقتل امام حسین سده سیزدهم
خبرنگار: یاسر موحدفرد
عکاس: نرگس صافی
به گزارش اختصاصی پایگاه خبری شاهنامه
نسخهای کمیاب و نفیس از خوشنویسی مقتل امام حسین، متعلق به سده ۱۳ هجری قمری به میزبانی نگارخانه ترانه باران، نگارخانه تخصصی خط، خوشنویسی و هنرهای ایرانی اسلامی رونمایی و بررسی شد.
این مقتلنویسی فاخر به خط نستعلیق عبدالنبی شیرازی به سفارش محمدرحیم میرزا خوشنویسی شده است.
«سوگ باران» با حضور اهالی فرهنگ و هنر و علاقهمندان هنرهای سنتی و آیینی در آستانه اربعین حسینی برپا شد.
در آغاز این آیین محبوبه کاظمی دولابی، مدیرمسوول نگارخانه ترانه باران که به طور تخصصی با اهداف توسعهای و ترویجی بر هنرهای ایرانی و اسلامی متمرکز است به نقش و ضرورتهای فعالیت نگارخانهها در عرصه فرهنگسازی و معرفی هنر پیشینیان در جامعه هنری و عموم جامعه در کنار توجه به هنر معاصر اشاره کرد و معرفی اثرهای شاخص در این حوزه را از جمله اهداف و برنامههای اصلی این نگارخانه دانست.
این کنشگر هنرهای ایرانی و اسلامی ضمن تأکید بر معرفی این مقتل فاخر در ایام سوگواری سالار شهیدان با بر شمردن نقش مجموعهداران در حفظ میراث فرهنگی و هنری کشور افزود: مالکیت این مقتل که به خط نستعلیق کتابت شده به مجموعه خصوصی تعلق دارد و باید از مجموعهدارانی که با هزینه شخصی به گردآوری و نگهداری این اثرها میپردازند تا آن را به نسلهای آینده منتقل کنند قدردانی شود.
مدیر نگارخانه ترانه باران به عنوان برگزارکننده این رویداد به ضرورتهای کشف و معرفی چنین نسخ خطی ارزشمند اشاره کرد و گفت: «این خوشنویسیها به ویژه در ستایش امامان شیعی در زمره سرمایههای فرهنگی ایرانیان و بیانگر روح دینی و معنوی هنر ایرانیان است؛ چنین اثرهایی ریشه در ارادت هنرمندان ایرانی به خاندان بزرگ امامت است که از دیرینه سالها به نسل ما رسیده است و بیشک با معرفی و بررسی چنین نوشتههای گرانبهایی چراغی پیش روی هنر معاصر گذاشته میشود.»
مدیر حراج باران با تأکید به بازشناسی این مقتلنویسی نفیس و کمیاب در ایام سوگواری سالار شهیدان گفت: «خط و خوشنویسی ایرانی هویت راستین ماست و بزرگ ترین موزههای دنیا به داشتن چنین نسخههای خطی به خود میبالند، اگر قرار است هنر ایران در دنیای معاصر حرفی در خور و جهانشمول ارایه دهد باید مسیری هدفمند و امروزی برای معرفی بینالمللی چنین اثرهایی با روح دینی و مذهبی طراحی و اجرا شود که نیازمند یک عزم ملی است.»
او خاطر نشان کرد: ارایه مجموعههای نسخههای خطی اصیل و کهن افزون بر کارکردهای فرهنگی و هنری می تواند در زمینه گردشگری هنری جذاب باشد و در یک بستر مناسب ارزش افزودههای گونهگون بیافریند.
در این آیین علی اشرف صندوقآبادی، رییس انجمن خوشنویسان ایران هم پس از روخوانی صفحههایی از این مقتل به ویژه برگ نخستین و پایانی که شناسنامه این نسخه را در بر میگیرد به نقش کاتبان خوشنویس در ماندگاری آثار فرهنگی اشاره کرد.
او عیار خوشنویسی این نسخه را تحسین برانگیز دانست و گفت: «همه صفحههای این نسخه به خط خوش نستعلیق است و خوشنویسی آن ساختار و ترکیب خوبی دارد و بسیار خوانا کتابت شده است.»
این خوشنویس همروزگار با برشمردن زیباییهای این مقتل بر اصالت این نسخه اشاره کرد و ادامه داد:این مقتل که رقم زیبا و دلنشین عبدالنبی شیرازی به سال ۱۲۸۳ هجری قمری را دارد بسیار خوب و مناسب نگهداری و مراقبت شده و صفحهآرایی بسیار زیبنده و در عین حال چشمنوازی دارد که با توجه به خوانا بودن برای چاپ و انتشار و بهرهمندی عمومی هم مناسب است.»
رییس انجمن خوشنویسان ایران با ستایش نگارخانه ترانه باران، تلاشهای این مجموعه برای رونق خوشنویسی را بسیار مثمر ثمر دانست و خواستار پشتیبانی از آیین «سوگ باران» و رویدادهای مشابه شد که در اشاعه هنر معنوی جریانسازی میکنند.
امیر عبدالحسینی، مدیر و پژوهشگر هنری نیز دیگر سخنران این رویداد بود که با اشاره به این نسخه از مقتلنویسی اظهار کرد: «خوشنویسی و تذهیب قرآنی، دعاهای اسلامی، دیوان شاعران کهن و نسخههای تاریخی روزگار گذشته در هنر کتابآرایی بسیار مورد توجه است و یکی از عوامل مهم در پاسداشت و صیانت فرهنگ و هنر و تاریخ قلمداد میشود.»
او در ادامه بر اهمیت حضور سفارشدهنده در کتابآرایی کهن تأکید کرد و بر جای ماندن نسخههای هنری از روزگار گذشته با مضامین دینی و آیینی را مرهون سفارش امیران، وزیران، حاکمان و صاحبان مشاغل و متمولان آن روزگار دانست که با نیت نگهداری در کتابخانه و مجموعه خود و یا با هدف وقف و گاهی نذر و نیاز و توسل هزینههای مرتبط با امور کتابآرایی را بر عهده داشتهاند.
شایان ذکر است، این نسخهای کمیاب از خوشنویسی مقتل امام حسین، حدود یکصد صفحه را در برمیگیرد و اثری آراسته است.
این نسخهای کمیاب از خوشنویسی مقتل امام حسین، حدود یکصد صفحه را در برمیگیرد و اثری آراسته به ظرافتهای کتاب آرایی و تذهیب است.
آیین «سوگ باران» در نگارخانه ترانه باران برگزار شد.