گزارشی از میراث معنوی شیعی؛ گام دوم- مسجد کوفه

عکاس: یاسر موحدفرد

خبرنگار: نرگس صافی

به گزارش اختصاصی پایگاه خبری شاهنامه

پیشینه مسجد کوفه

پایه نخستین مسجد کوفه به حضرت آدم باز می‌گردد و بعدها حضرت نوح پس از طوفان آن را تجدید بنا کرد.

در سال ۱۷ هجری مهی، لشکر مسلمانان در تیسفون (مدائن) حضور داشتند. آب و هوای مدائن سربازانی را که از سرزمین حجاز آمده بودند، آزار می‌داد؛ به گونه‌ای که همه آن‌ها ضعیف و لاغر شدند. حذیفه که این وضعیت را دید، نامه‌ای به خلیفه دوم نوشت و او را از وضعیت آگاه کرد. خلیفه در نامه‌ای به سعد پسر ابی‌وقاص نوشت: سلمان فارسی و حذیفه را روانه کن تا سرزمینی مناسب بیابند. پس از دریافت نامه خلیفه،

سلمان و حذیفه حرکت کردند،

سلمان از سوی باختر رود فرات و حذیفه از سوی خاور آن راهی شدند و هیچ سرزمینی را نپسندیدند تا این‌که هر دوی آنان به سرزمین کوفه رسیدند. هر دو آن سرزمین را برای اقامت لشکر مناسب دیدند. دو رکعت نماز خواندند و از خدا خواستند آن‌جا را جایگاه آرامش و استواری قرار دهد. هنگامی که سعد فرزند ابی‌وقاص همراه لشکریان به سرزمین کوفه رسیدند، دستور داد پیش از ساختن هر بنایی، مسجدی بسازند. ابو هیجاء اسدی در مکانی ایستاد و بر هر طرف تیری انداخت. به این صورت حدود مسجد کوفه، مشخص شد.

مقام‌های مسجد کوفه

در این مسجد مکان‌هایی وجود دارد که به یکی از پیامبران یا بزرگان دینی منسوب‌اند. این مکان‌ها را «مقام» می‌نامند. برای برخی از این مقام‌ها نماز یا اعمال مستحبی خاصی توصیه شده است.

۱- رَحبه امیرالمؤمنین:

در جلوی مسجد کوفه، جایی که درِب مسجد کوفه قرار داشته، سکویی است که امام علی پیش از نماز یا مواقع دیگر، روی آن می‌نشسته و به پرسش‌های مردم پاسخ می‌داده است.

امام علی در آغاز خلافت خود و در روزی از سال ۳۵ هجری مهی که روز رحبه خوانده شده است، مردم را سوگند داد تا به آنچه در واقعه غدیر دیده‌اند، شهادت دهند.

۲- دَکَّةُ القضاء:

مکانی که امام علی در آن‌جا قضاوت می‌کرد.

۳- بِیتُ الطَّشت:

محلی که یکی از معجزات امام علی در آن رخ داده است.

۴- مقام حضرت آدم:

ستون هفتم مسجد کوفه معروف به مقام حضرت آدم است. این‌جا مکانی است که خداوند توبه آدم را پذیرفت. امام علی، نزدیک این ستون نماز می‌خواند به همین روی به مقام امیر المؤمنین نیز معروف است.

۵- مقام حضرت ابراهیم:

ستون چهارم مسجد، کنار «باب انماط» مکانی است که حضرت ابراهیم در آن‌جا نماز خوانده است.

۶- مقام جبرئیل:

ستون پنجم منسوب به حضرت جبرئیل است. در شب معراج که پیامبر از مسجد حرام به مسجد اقصی در حرکت بود، هنگامی که به سرزمین کوفه رسید، جبرئیل به پیامبر فرمود:‌ ای رسول خدا، اکنون مقابل مسجد کوفه هستی. پیامبر با اجازه خداوند در آن دو رکعت نماز گزارد. امام حسن در نزدیکی این ستون نماز می‌خواند و به همین روی به مقام امام حسن نیز معروف است.

۷- مقام حضرت امام سجاد:

ستون سوم، جایگاهی که امام سجاد در آن‌جا نماز خوانده است.