کلیسای تاریخی وانک اصفهان

عکاس: آدن زادوریان

خبرنگار: نرگس صافی

به گزارش اختصاصی پایگاه خبری شاهنامه

با وجود همه جاذبه‌های تاریخی و گردشگری که اصفهان در خودش جای داده هیچ عجیب نیست که به اصفهان “نصف جهان” می‌گویند. سفر به اصفهان فقط به سی و سه پل و زاینده رود ختم نمی شود. بلکه اصفهان کلیسایی دارد که با وجود جذابیت‌های خود توانسته لقب بزرگ‌ترین و زیباترین کلیسای ایران را از آن خود کند.

وانک، کلیسای مشهور اصفهان

جلفا شبیه هیج یک از دیگر محله‌های اصفهان نیست. زیبایی‌های محله جلفا و شکل متفاوت ساختمان‌های آن باعث شده تا این محله به یکی از محبوب‌ترین مکان‌ها برای اصفهانی ها تبدیل شود. وقتی به جلفا می‌روید درست مانند این است که به شهر دیگری پا گذاشته‌اید. پس به هیچ وجه در سفرتان جلفا گردی و بازدی از کلیسای وانک، این کلیسای معروف اصفهانی را فراموش نکنید.

تاریخچه کلیسای وانک اصفهان

در این جنگ شاه عباس به ایرانیان دستور عقب نشینی داد. در طول مسیر برگشیت ایرانیان از ارمنستان عبور می‌کردند و برای اینکه بتوانند سرعت پیشروی عثمانی‌ها را کندتر کنند شاه دستور به تخریب و ویران کردن روستاها و آتش زدن مزارع جلفای قدیم را داد. در این میان برای این‌که مردم آسیب نبینند شاه عباس آن‌ها را همراه خود به ایران آورد البته که بسیاری از این مردم در مسیر تلف شدند و یا در مسیر عبور از رود خروشان ارس غرق شده و جان خود را از دست دادند. با این حال شاه عباس پس از رسیدن به پایتخت به ارامنی‌ها زمین‌هایی را اهدا کرد که به نام جلفای نو شناخته می‌شود تا ارامنه‌ای که به ایران کوچ کردند بتوانند زندگی تازه‌ای را برای خود شروع کنند و به این شکل محله جلفا اصفهان به وجود می‌آید. در این زمان ارامنه شروع به ساخت و ساز در جلفا می‌کنند و در سال ۱۶۰۶ کلیسای وانک ساخته می شود. البته کلیسای وانک از همان ابتدا به این شکلی که در حال حاضر می‌بینیم نبوده و به مرور و طی ۱۰ سال ساخت این کلیسا تکمیل می‌شود.

معماری کلیسای وانک اصفهان

کلیسای وانکی که در سال ۱۶۰۶ ساخته شد تنها ساختمان کوچکی بود که در حال حاضر بخش جنوب غربی کلیسای وانک رو شامل می‌شود. در آن زمان این کلیسا هاکوب یا یعقوب نام داشت که تا ۵۰ سال به همین صورت مورد استفاده روحانیون و مرکزی برای آموزش کشیش‌ها بوده است. بر سر در ورودی کلیسای وانک اصفهان در کتیبه‌ای جمله زیر به چشم می‌خورد:

«وانک آمنا پرکیچ و مقر سقف اعظم ارمنیان ۱۶۰۶۰ میلادی»

در سال ۱۶۵۵ ساکنین جلفا تصمیم به تکمیل و بزرگ کردن بنای این کلیسا می‌کنند و حدود ۱۰ سال این کار زمان می برد. اما این زحمات ۱۰ ساله این کلیسا رو به یکی از مشهورترین و زیباترین کلیساهای ایران تبدیل می‌کند. همین باعث شده تا نام کلیسای هاکوب به کلیسای وانک و یا آمنا پرکیچ تغییر کند.

کلیسای وانک در زمینی ۹۰۰۰ متری قرار گرفته که حدود ۴ هزار متر آن شامل بنای کلیسا بوده و بقیه را باغ‌های اطراف آن تشکیل می‌دهد. نمای تمام آجری این کلیسا در کوچه سنگ فرش شده تصویر فوق العاده زیبایی را به وجود آورده است.

نکته جالبی که در معماری این کلیسا بیشتر از هر چیزی جلب توجه می‌کند گنبدهای این کلیسا است. معمولا کلیساها دارای گنبدهای مخروطی شکل هستند اما وانک برخلاف دیگر کلیساها گنبدی شبیه به گنبد مساجد دارد که تاثیر گرفته شده از مسجدهای دوره صفویه است.

نقاشی و توضیح نقاشی‌های کلیسای وانک

نقاشی‌هایی که بر دیوار و سقف این کلیسا وجود دارد یکی از جذاب‌ترین بخش‌های این کلیسا به شمار می‌آید. همه دیوارهای با گچ پوشیده شده و از روی آن‌ها نقاشی‌های باشکوه همه سطح دیوار و سقف کلیسا را پوشش داده است. بخش نخست همین نقاشی‌های دیواری هستند و بخش دیگر شامل نقاشی‌هایی است که بر روی بوم و چوب نقاشی شده‌اند و به بخش‌های گوناگون کلیسا آویخته شده‌اند. بیشتر این نقاشی‌ها موضوع‌هایی مانند تولد و عروج حضرت مسیح، هفت طبقه بهشت و جهنم و روز رستاخیز را نشان می دهند.

.