فصلنامه تخصصی ادبی و هنری
️ معاونت هنری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران
️ گفت و گوی اختصاصی با
مهندس یاسر موحدفرد
🔷 دبیر کانون هنر نقالی و آیینهای پهلوانی
🔹 و فعال فرهنگی کانونهای سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران
️ کانونها موثر در برنامههای فرهنگی و هنری
نشریه تخصصی روشنان
️ شماره یکم – پاییز ۱۳۹۹
صفحه ۵۹ تا ۶۳
️ اشاره:
یاسر موحدفرد از معدود افرادی است که عاشق هنرهای آباء و اجدادی سرزمیناش است؛
هنری که شاید کمتر در این دوران، مورد توجه قرار داشته باشد ولی از جذابترین سوژهها برای جذب گردشگران خارجی است: هنر نقالی و آیینهای پهلوانی!
او علاوه بر عهده داشتن دبیری کانون هنر نقالی و آیینهای پهلوانی، عضو شورای مرکزی کانون آفرینشهای هنری کودکان و نوجوانان و کانون پاسداشت مفاخر ایران نیز، هست.
از نظر او در کانونهای هنر نقالی و آیینهای پهلوانی، آفرینش هنری کودکان و نوجوانان و کانون پاسداشت مفاخر ایران از آغاز راه اندازی گامهای شایستهای برداشته شده است.
به طور مثال برگزاری بزرگداشتهای متعدد برای مفاخر و مشاهیر ادب ایران و برپایی رویدادهای فرهنگی هنری از جمله بزرگداشت فردوسی و پاسداشت زبان فارسی، برپایی جشنواره ملی حکمت فردوسی ویژه جوانان تا پیشکسوتان و جشنواره سراسری آفرینشهای هنری کودکان و نوجوانان از جمله اقداماتی است که از سوی کانون هنر نقالی و آیینهای پهلوانی صورت میگیرد.
یاسر موحدفرد دارای مدرک کارشناسی مهندسی نرم افزار کامپیوتر و کارشناسی ارشد مهندسی فناوری اطلاعات، همچنین دانش آموخته علوم اسلامی و علوم قرآنی است و تا کنون کتابهای رازهای شاهنامه از نشر پازینه و دفتر دوم فردوسی پژوهی از نشر خانه کتاب و پیشینه هنر موسیقی در تمدن ایرانی اسلامی از نشر نگارستان اندیشه از سوی او به چاپ رسیده است.
مشروح گفت و گوی ما را در ادامه میخوانید:
🟦 آقای موحدفرد اگر بخواهیم از سایر اقدامات و برنامههایی که توسط کانون هنر نقالی و آیینهای پهلوانی انجام شده برایمان بگویید به چه مواردی اشاره میکنید؟
برگزاری سلسله نشستها و کارگاههای هفتگی با حضور استادان، ادیبان، پژوهشگران، هنرمندان و نقالان کودک و نوجوان تا پیشکسوتان
برپایی برنامههای مناسبتی شاهنامه خوانی و نقالی مذهبی و آیینی در فرهنگسراهای شهر تهران از جمله فرهنگسراهای ابن سینا، ملل، ارسباران، رسانه، رازی، طبیعت، ولاء و خاوران و…
برپایی کارگاههای شاهنامه نگاری و نمایشگاههای هنری در فرهنگسراهای ابن سینا و ملل و ارسباران
نشستهای هفتگی سهشنبههای شاهنامه فرهنگسرای ابن سینا
نشستهای هفتگی دوشنبههای هنر و شاهنامه فرهنگسرای ملل
طراحی کارگاههای هنری سهشنبههای هنر ایرانی فرهنگسرای ارسباران
کارگاههای هنری و نقالی ویژه کودکان و نوجوانان با تدریس استادان دانشگاه به میزبانی موزه استاد عزت اله انتظامی
اجرای برنامههای نقالی و همنوایی مرشد زورخانه همراه با غرفه سردیس مفاخر ایران و کارگاه آموزشی نقاشی و خوشنویسی و تندیس سازی و کلاژ در چندین دوره نمایشگاههای دستاوردهای سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران به ویژه در مجموعه باغ موزه قصر و فرهنگسراهای طبیعت و خاوران و دیگر فرهنگسراهای تهران؛
این ویژه برنامهها مورد اقبال خانوادهها و مخاطبان کودک و نوجوان و جوان تهرانی و حتی شهرستانی از سراسر کشور قرار گرفته است.
یکی از نشستهای شاخص بدون بودجه در فرهنگسرای ابن سینا با عنوان سلسله نشستهای هفتگی شاهنامه خوانی با نام گنج سخن ویژه همه اعضای خانوادهها برگزار شد که به بررسی داستانهای شاهنامه پرداخته شد و آموزش شاهنامه از سوی یاسرموحدفرد، دبیر کانون هنر نقالی و آیینهای پهلوانی از دیباچه شاهنامه فردوسی آغاز شد و هر هفته ادامه یافت که در کنار آن نقالهای کودک و نوجوان و گروههای نقالی و شاهنامه خوانی با نظارت مدرسان خود به نقالی و شاهنامه خوانی پرداختند و در ادامه مخاطبان کودک و نوجوان به کارگاههای آموزشی طراحی و نقاشی با موضوع شاهنامه نگاری از سوی نرگس صافی، مدرس هنر دانشگاه و دبیر کانون آفرینشهای هنری کودکان و نوجوانان برگزار شد که در این کارگاهها با نمادهای تصویری شاهنامه آشنا شده و در کنار فراگیری داستانهای شاهنامه، شخصیتهای محوری داستانها را نقاشی کردند.
نشست شاخص دیگر بدون بودجه در فرهنگسرای ملل به گونه برنامه هفتگی با عنوان دوشنبههای هنر و شاهنامه با تدریس شاهنامه خوانی از سوی یاسر موحدفرد و نقالی کودکان و نوجوانان و تدریس شاهنامه نگاری از سوی نرگس صافی برگزار شده است.
از دیگر برنامههای شاخص در آیینهای گشایش و پایانی سومین و چهارمین نمایشگاه دستاوردهای کانونهای فرهنگی هنری تهران، اجرای برنامههای جذاب با موضوع شاهنامه خوانی و مرشدی زورخانه همراه با سخنرانی یاسر موحدفرد، دبیر کانون هنر نقالی و آیینهای پهلوانی و نقالی و شاهنامه خوانی کودکان و نوجوانان و اعطای تقدیرنامه و هدیه بنیاد فردوسی و موسسه فردوسی توسی به کودکان و نوجوانان و مربیان نقالی و هنرهای تجسمی برگزار شده است.
برنامههای جانبی و جذاب همچون کارگاه مجری شو ادبی و هنری نیز در کنار برنامههای یاد شده اجرا شده است.
این ویژه برنامهها از طریق رسانههای ملی و شبکههای تلویزیونی و رادیویی و خبرگزاریها و روزنامهها به ویژه پایگاه خبری شاهنامه به گونه اختصاصی نیز گزارش داده شده است.
کانونهای یاد شده با هدفهای عالی برای رشد فرهنگی شهروندان و مخاطبان با دو بعد میهنی و مذهبی آغاز به کار کرد و از همان ابتدا موفق به ارائه برنامههای بسیار جذاب فرهنگی هنری گردید.
گفتنی است، جشنواره نقالان ایران زمین از سال پیش با همکاری و فراخوان کانون آفرینشهای هنری کودکان و نوجوان و موسسه فردوسی توسی به میزبانی فرهنگسرای ابن سینا به گونه سراسری برگزار شد و بسیار مورد اقبال قرار گرفت اما آیین پایانی آن به دلیل شیوع ویروس کرونا هنوز برگزار نشده است.
🟩 این کانونها چگونه تاسیس شد و اعضاء و مشارکتکنندگان فعال در برنامههایتان اغلب چه کسانی هستند؟
🟢 راهاندازی کانونهای یاد شده در شرایط تعاملی با چند فرهنگسرا شکل گرفت و در برخی شرایط فرهنگسراها تغییر کردند؛ بیشترین همکاری با فرهنگسراهای ارسباران، ملل، ابن سینا و ولاء انجام گرفت اما دیگر فرهنگسراها هم به فراخور با همین کانونها همکاری داشتهاند.
اعضای این کانونها همگی مدرس هنری هستند که در برنامههای گوناگون فرهنگی هنری مدیریت برنامهها را بر عهده دارند.
به دلیل پروژهای بودن برنامهها در کنار نشستهای هفتگی و تبلیغ در خور، برنامههای این کانونها با اقبال خوبی مواجه شده است.
🟧 نقش و کارکرد کانون در گسترش فرهنگ و هنر را چگونه ارزیابی میکنید؟
🟠 با توجه به اینکه هر کدام از کانونهای سه گانه یاد شده دارای پیشینه دو دهه فعالیت فرهنگی، هنری، پژوهشی و رسانهای از سوی اعضای شورای مرکزی خود داشتهاند تاثیر قابل توجهی به ویژه در نزد اهالی فرهنگ و هنر داشتهاند.
🟪 اقداماتی که برای تبلیغات کانون در خصوص گسترش برنامهها و افزایش اعضاء و مخاطبان انجام دادهاید، کدام اند؟
🟣 در بخش تبلیغی با بهره گیری از فضای مجازی و رسانههای گروهی به ویژه رسانههای فراگیر همچون شبکههای رادیویی و تلویزیونی و خبرگزاریها و روزنامهها آگاهی رسانی شایستهای انجام شده است.
🟥 ارزیابی شما از رابطه کانون با فرهنگسرا چیست؟
🔴 مدیران فرهنگسراها بسیار علاقمند به ارتباط با کانونها هستند اما چون عملا هیچ بودجهای و جایگاهی برای فعالان کانونها در ساختار سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران تعریف نشده است، هر توافقی سلیقهای عمل میشود و هیچ تفاهم رسمیای قابل پیگیری نیست؛ هر برنامهای بدون هیچ هزینهای به میزبانی فرهنگسراها و به اهتمام کانونها برگزار میشود که فرهنگسراها صرفا نقش میزبان و مکان برگزاری را پیدا میکنند و اگر مدیر و کارشناسی بخواهد این برنامهها ادامه پیدا میکند و در صورت تغییر مدیران میتواند عملا همان برنامه به گونه شخصی متوقف شود.
🟨 چه تصوری از ظرفیتهای کانون و فعالیتهای آن دارید؟
🟡 ظرفیتهای اجتماعی کانونها بسته به ارتباطات فعالان آن دارد اما به دلیل عدم حمایت از آنان به ویژه در دوران گسترش ویروس کرونا عملا کمرنگ شده است؛
واسپاری مدیریت برنامههای مصوب فرهنگسراها میتواند در انگیزه اجرایی فعالان کانونها موثر باشد.
پشتیبانی مالی و معنوی هم از سوی مدیریت فرهنگسراها قطعا برای فعال ماندن کانونها موثر است.
🟫 پیشنهادتان برای گسترش فعالیت با فرهنگسرا در حوزه تصمیمگیری، طراحی و اجرا چیست؟
🟤 کانونها هیچ نقشی در تصمیم گیری و تصمیم سازی برنامههای فرهنگسراها نداشته و ندارند بلکه عملا برای پیشبرد هدفهای خود بدون پشتوانه مالی و بعضا بدون حمایت معنوی به ادامه فعالیت مشغول اند.
برای تاثیرگذاری در حوزه تصمیم سازی میبایست دبیران کانونها جزو مشاوران فرهنگسراها باشند و طی احکام رسمی از سوی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران منصوب شوند تا با تغییر مدیران فرهنگسراها نسبت به توقف ویا تعطیلی برنامهها اقدام سلیقهای انجام نشود.
هم چنین با توجه به تجربه شبکههای سازمانهای مردم نهاد میتوان دبیران فعال و اثرگذار در سطح شهری و ملی و حتی بین المللی جزو شورای مشاوران مشارکتهای مردمی و ارتباطات با نهادها از سوی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران منصوب شوند تا در ساختار سازمانی و نیز با برش سازمانی به مدیران ارشد سازمان برای تصمیم سازی کلان یاری رسانند و برنامههای اجرایی به کانونها واسپاری شود و به جای واسپاری اجرای برنامهها به مدیران فرهنگسراها که میبایست در اجرا دخالت نکنند و صرفا به عنوان ارزیاب و حامی کارآفرینی باشند با بودجه حداقلی به کانونها سپرده شود و بودجههای صرفه جویی شده در بخش نشر کتاب و طراحی نرم افزار و فعال سازی پایگاههای اینترنتی و تولید محتوای شنیداری و دیداری و آموزشهای مجازی آن هم با همکاری و مدیریت کانونها قرار گیرد.