فرهنگ و ادب

باقیان در دولت تختی می­‌زیند!

نگارنده: یاسر موحدفرد

به گزارش اختصاصی پایگاه خبری شاهنامه‌نیوز؛

در پی رفتارهای ناجوانمردانه رقیب یکی از کشتی‌گیران ایرانی در مسابقه‌ پایانی کشتی المپیک پاریس در سال ۲۰۲۴ یادداشت یاسر موحدفرد (دبیرکل بنیاد فردوسی و دبیر ستاد پیشین ترویج فرهنگ پهلوانی کشور) که در ۱۶ دی ۱۳۹۳ در سال‌روز گرامی‌داشت جهان‌پهلوان تختی، سرمقاله روزنامه ایران ورزشی قرار گرفته بود، بازنشر داده می‌شود.

 

جهان­‌پهلوان غلام­رضا تختی، شاید جزو معدود قهرمانان ملی جهان باشد که تا سالیان در حافظه نسل­‌های گوناگون هم­‌میهنان­‌اش توانسته، یک­ تنه به عنوان نمادی از فضیلت­‌های اخلاقی و فرهنگ پهلوانی ثبت شود.

برای بسیاری تختی، پرسش بزرگی است؛ او که به تنهایی می­‌توانست، جنبش مردمی برای پشتیبانی از آسیب­‌دیدگان زلزله بویین­‌زهرا را با گلریزانی سراسری

هدایت­گر باشد و حتی در امر سیاست، گاه مقام نخست را در مجمع عمومی یکی از احزاب فعال روزگار خود، هم­مانند آوردگاه­‌های ورزشی به دست می­‌آورد و هم­‌او که یکی از سرسلسله­‌جنبانان ملی­ شدن صنعت نفت بود به مقام­‌های پیشنهادی دنیایی بدون تردید، گوشه‌چشمی هم نشان نداد و نیز هیچ­‌گاه به ثروت­‌اندوزی نپرداخت و حتی پس از پیوند زناشویی با یکی از خاندان­‌های ثروتمند تهرانی، زورخانه­‌های محله­‌های جنوب تهران و شهرری را رها نکرد و پیوندهای سنتی­‌اش با خویشان­‌اش به ویژه با مادر مذهبی­‌اش را از خبرنگاران و عکاسان مخفی نکرد و به حضور بدون تشریفات در میان مردم سرزمین­‌اش افتخار می­‌کرد.

زندگی تختی به همین روی سرشار از پرسش­‌های متناقض است؛ او که می­‌توانست به یک­‌باره مردمی را بر ضد حکومت بشوراند و هم­‌نامی­‌اش با سرنشین ورزشی کشور، بارها شاه­پور روزگارش را به حسرت واداشت.

او را به یک چهره مردمی مبدل ساخت تا یاد پهلوانان اسطوره­‌ای شاهنامه فردوسی را در ذهن­‌های توده مردمان ایران زنده کند؛ او هیچ­گاه از جایگاه مردمی­‌اش برای برون­‌رفت از وضعیت معیشتی نامناسبی که حکومت برای­‌اش فراهم ساخته بود به سود خود بهره نبرد.

مرگ تختی هم البته با همان پرسش­‌ها و ابهام­‌ها همراه شده است؛ مرگ نابهنگام قهرمان امیدآفرین ایران در میان­‌سالی­‌اش در غربت یک هتل مجلل، زندگی­‌اش را در ابهام غبارآلودی به فرجام رساند، گویی باید بی­‌زمان و بی­‌مکان بودن اسطوره­‌ای­‌اش دوباره در واپسین روزهای زندگی­‌اش به یک خاطره ابهام­‌آلود برای همه مردمان تبدیل شود تا جایی که تبلیغات رسانه­‌ای حکومتی هم نتوانست به مردم بباوراند که او با خودکشی، دوستان و یاران و هم­‌میهنان­‌اش را ترک کرده است.

نقش اسطوره­‌ای تختی، او را نه تنها به عنوان نماد فرهنگ پهلوانی و اخلاق ورزشی در روزگارمان بلکه به عنوان یک الگوی انسانی با همه فضیلت­‌های­‌اش و همه خطاهای­‌اش به رستم کنونی ایران بزرگ تبدیل کرده است به گونه­‌ای که مخالفان­‌اش را یارای نقدش نیست و موافقان­‌اش نیازی به یادآوری اثرگذاری­‌اش در آوردگاه­‌های ورزشی، بزنگاه­‌های اجتماعی، رویدادهای ملی و هم­‌نشینی با بزرگان دین و سیاست را نمی­‌بینند.

زادروز و سال­‌مرگ تختی، بدون نیاز به پشتیبانی رسانه­‌ای همه ساله آرامگاه­‌اش که در آرامگاه خانوادگی یکی از یاران­‌اش جای دارد را به مجمعی برای گردهمایی بزرگ قشرهای گوناگون مردم مبدل می­‌سازد؛ او که در کنار یکی از زیارت­گاه­‌های کهن شهرری، ابن­‌بابویه چند دهه آرمیده است، بدون هیچ فراخوانی توده مردمان، دوستان و یاران و هواخواهان­‌اش را از سراسر ایران و حتی برخی از هم­‌آوردان­‌اش را از جای جای جهان گرد هم می­‌آورد تا از تختی و از اخلاق و فرهنگ پهلوانی بگویند و بشنوند.

این همه شاید، اجر مزدی باشد که بی­‌منت، تختی نثار اخلاق و مردمان کرده است و بدین روی خدای سبحان به او عزتی بخشیده که به کمتر جوانمردی در طول تاریخ بخشیده است؛ درباره او چه بنویسند، بنگارند و بسرایند و چه ننویسند، ننگارند و نسرایند به جایگاهی دست یافته است که اگر کسی به موزه آستان رضوی برود به جست­‌وجوی مدال­‌های ملی و جهانی و بازوبند پهلوانی­اش می­‌شتابد و فاتحه­‌ای با فروتنی و با عشقی ژرف به پهلوان همه دوران در جوار امام مهربان­‌اش در مشهد نثار می­‌کند تا شاید بتواند یادی که در ناخودآگاه ذهن همه ایرانیان هست، سینه به سینه به نسل­‌های بعدی­‌اش برساند.

بی­‌حکمت نیست که باید گفت از هزاران تن یکی همانند تختی می­‌تواند، چنین در تاریخ ایران جایگاهی بیابد که حتی فیلم نیمه­‌تمام زنده­‌یاد علی حاتمی، نتواند خدمتی برای ماندگاری­‌اش در ذهن­‌ها باشد بلکه عکس­‌های سیاه و سفیدش برای مردم­‌اش از برترین اثرهای هنری گیتی ارزشمندتر خواهد بود؛ اگرچه هر هنرمند هم­‌میهنی در هر جای جهان برای ادای دین به نماد اخلاق و فرهنگ پهلوانی کشورش بدون سفارش، اثری هنری از خود به جای می­‌گذارد.

تا که قبول افتد و چه در نظر آید؛

یاد و خاطره جهان­‌پهلوان تختی، اسطوره فرهنگ پهلوانی زنده و پاینده باد.

نمایش بیشتر

نوشته‌های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

14 + پانزده =

دکمه بازگشت به بالا
سوالی برایتان پیش آماده؟ از ما بپرسید...
×
گفتگو را شروع کنید
سلام! برای چت در واتساپ بر روی هر کدام از اکانت های پشتیبانان ما که میخواهید کلیک کنید.
Whatsapp chat Whatsapp chat
شروع مکالمه
بستن